Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın Huzuruna Çıkarılması
Trikopis’in anlatımına göre Mustafa Kemal Paşa, ilk anda odaya giren ki; bunlar [ General Trikopis, General Diyenis ] misafirlere hiç tepki vermeyerek görmezden gelmiştir. Kısa bir süre pencerenin yanına konulmuş büyük masanın üzerindeki haritayı İncelemeye devam etmiştir. Sonra dudaklarında adeta bir tebessüm belirdiği halde başını kaldırarak gözlerini gelenlerin üzerinde dolaştırmıştır Ardından yerinden kalkarak sırayla generallerin elini sıkmıştır ve oturacakları koltukları işaret etmiştir. Mustafa Kemal Paşa bu sahnenin hâkim karakteri sıfatıyla galip bir pehlivan gibi Trikopis’in elini
Alelade bir el sıkışı müddetinden daha uzun tutmuştur. “Oturun general yorulmuş olacaksınız”
Demiştir. Mustafa Kemal Paşa, Trikopis’e düzgün ve anlaşılır bir Fransızca ve cana yakın bir ses
Tonu ile ilk önce rahat edip etmediklerini sormuştur. Ardından ayaktaki yaverine sigara ikram
Etmesi için işaret vermiştir. Yaver sigara tabakasını misafirlere uzatarak sigara ihtiyaçlarını
Karşılamalarını temin etmiş, ardından Yunanca çay mı, kahve mi arzu ettiklerini sormuştur
Komutanlar ikram edilen sigaraları ve getirilen kahveleri biri zafer sahibi,
Öteki esir ordu başkumandanı değil de nezaket ziyareti yapan iki asker havası içerisinde
İçmişlerdir Konuşma sırasında Trikopis Mustafa Kemal Paşa’nın gençliğine işaret ederek “Ben sizin bu kadar genç olduğunuzu bilmiyordum general” demiştir
Bundan sonra Trikopis, Mustafa Kemal Paşa’ya bu savaşı nereden yönettiğini sordu.
Başkumandan “İşte tam o süngülerin parladığını söylediğin yerde, askerlerin yanında idim”
Cevabını verdi. Bu cevabı işiten Trikopis hayretten ve saygıdan ayağa kalkıp selamlayacak gibi yarı
Belinden yukarı doğru davranarak “İşte harp böyle kazanılır. Yoksa 550 kilometre uzakta,
Durum gözle görülüp hükmü verilmeksizin bir harita üzerinde pergelle ölçülerek yattan idare
Edilmez… Edilir ama netice böyle olur” dedi. Trikopis “beni yaverlerim dahi bırakarak yanımdan kaçtılar. Ben intihar etmeliydim” deyince Mustafa Kemal Paşa İsmet Paşa’ya hitaben “Kumandanlar yorgundur. Kendilerinin istirahatlerini temin buyurunuz” deyip ayağa kalktı. Bunun üzerine İsmet Paşa ile birlikte Yunan kumandanları da ayağa kalkarak Türk Başkumandanını başlarıyla selamladılar
Trikopis yeniden elini uzatınca, Mustafa Kemal Paşa teselli anlamında uzunca müddet
Elini tutarak dedi ki “Harp bir talih oyunudur general. Bazen en mahiri de yenilir. Siz vazifenizi
Yaptınız. Mesuliyet talihten geliyor, müteessir olmayınız. Mustafa Kemal Paşa Trikopis’e vazifesini yaptığına dair vicdanı rahat ise müsterih olmasını, tarihte en büyük kumandanların bile esir düştüklerini, Napolyon’u örnek gösterebileceğini söylemiştir Ardından Trikopis’e “Sizin için bir şey yapabilir miyim” diye sordu. Bir gün önce intihar ettiği haberi yayılan Trikopis İstanbul’da bulunan eşine kendisinin hayatta ve sağlıklı olduğu konusunda bilgi verilmesini istemiştir.
Mustafa Kemal Paşa bu talebi derhal kabul etti. Trikopis’in eşinin adresinin öğrenilmesini ve bir
Gün sonra Hilal-i Ahmer vasıtasıyla bilgi verilmesini emretti.
1952 yılında Hıfzı Topuz’un Trikopis ile yaptığı röportajda aynen şunları söylüyor;
Atatürk beni mert bir askere yakışır bir biçimde kabul etti. Yunan Orduları Başkomutanlığına atandığımı da orada öğrendim. Üzüntülü ve heyecan içindeydim.
“İnönü beni Atatürk’e tanıttı. Gazi’nin bana söylediği sözleri hiç unutamayacağım.
“‘Üzülmeyin generalim,’ dedi. ‘Siz görevinizi sonuna kadar yaptınız. Askerlikte yenilmek de vardır. Napolyon da savaş kaybetmiş, tutsak olmuştu. Size karşı büyük bir saygı besliyoruz. Burada kendinizi tutsak durumda saymamanızı rica ederim. Konuğumuzsunuz. Yakında her şey düzelecektir. Buyurun, istirahat edin.’
“Atatürk’ün bu ince ve nazik davranışı karşısında rahatladım. Moralim düzeldi. Bu büyük Komutana karşı içimde bir hayranlık duymaya başladım.”
