Doğalgaz, Elektrik ve Su tesisatlarını üzerine almayan ve borç ile evden ayrılan kiracının borçlarının tahsili için ev sahibi nasıl bir yol izlemelidir?
İlgili Kanun Maddeleri;
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği
Usulsüz elektrik enerjisi tüketimi
Madde 14 — Müşterinin;
- a) Ölçme noktasından sonraki kendi elektrik tesisatından üçüncü şahıslara elektrik enerjisi vermesi,
- b) Kendi adına perakende satış sözleşmesi olmadan daha önceki müşteri adına düzenlenen ödeme
bildirimlerini ödemek suretiyle elektrik enerjisi tüketmesi,
- c) Sayaç ve ölçü devreleri mühürsüz olduğu halde ilgili tüzel kişilere haber vermeden elektrik enerjisi tüketmesi,
- d) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından 7 nci madde çerçevesinde yapılması gereken bağlantı işleminin tamamlanmasını beklemeksizin, tüketiminin doğru tespit edilmesini engellemeyecek şekilde bağlantı yapması/yaptırması,
- e) İlgili tüzel kişilere yapılmış başvuru olmaksızın, bulunduğu abone grubunun kapsamı dışında elektrik enerjisi tüketmesi,
- f) Güç trafosunu değiştirdiği halde ilgili tüzel kişilere durumu yazılı olarak onbeş gün içerisinde
bildirmemesi,
- g) 9 uncu maddede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi,
- h) Kesilen elektriği yükümlülüklerini yerine getirdikten sonra dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin izni dışında açmak, hallerinde, usulsüz elektrik enerjisi tüketmiş sayılır. Ancak; (b), (c) ve (e) bentlerinde tanımlanan hallerde, usulsüz elektrik enerjisi tüketimi tespitinden önce ilgili tüzel kişilere başvuruda bulunulmuş olması ve bunun belgelenmesi durumunda, usulsüz elektrik enerjisi tüketimine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, usulsüz elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen müşterinin elektriği kesilir.
(c) bendi çerçevesinde yapılan tespitte, sayaca ve ölçü sistemine müdahale edilerek tüketimin doğru tespit edilmesine engel olunduğu yönünde bir şüphenin bulunması durumunda sayaç sökülerek yerine uygun bir sayaç takılmak suretiyle incelemeye alınır. İnceleme sonucunda sayaca veya ölçü sistemine müdahale edilerek, tüketimin doğru tespit edilmesinin engellenmesi suretiyle, elektrik enerjisinin eksik veya hatalı ölçülerek veya hiç ölçülmeden tüketildiğinin tespiti halinde, 13 üncü madde hükümleri uygulanır.
Usulsüz elektrik enerjisi tükettiği tespit edilen müşterinin elektrik enerjisi, 15 inci madde uyarınca
belirlenen ve Kurul tarafından onaylanan yöntemler çerçevesindeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından kesilir.
Yargıtay Kararları;
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 1999/13-849 K. 1999/886 T. 27.10.1999
Davalının, kiralananda kiracı olarak oturduğu dönemde dava dışı H. D. adına abone kaydı olan elektriği kullandığı konusunda yanlar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık davalının bu şekilde kullandığı elektrik bedelinden sorumlu olup olmadığı konusunda toplanmaktadır. Elektrik Tarifeler Yönetmeliği’nin 45/b. maddesi hükmüne göre abone olmasa dahi elektrik tüketim bedelinden fiilen kullanan kişinin sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Bu durumda tüketilen elektrik bedelinden abonenin yanında elektrikten yararlanan kiracıların mükerrer tahsilata meydan verilmemek koşulu ile sorumlu olacaklarının kabulü gerekir.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2004/13456 E. , 2005/8510 K.
Dava, abone olunmadan tüketilen elektrik parasının ödetilmesi amacıyla başlatılan İcra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasında abone sözleşmesi bulunmadığı dosya içeriğinden anlaşılmaktaysa da davalı, dava dışı 3. kişiye ait yerde kiracı olarak oturduğunu, elektrik parasını ödediğini ileri sürmüş ancak, kiracı olarak oturduğu dönemde kullandığı elektrik bedelini ödediğini kanıtlayamamıştır. Davalı, elektrik tükettiğini kabul ettiğine ve abone olmadan elektrik tükettiğine göre, bunun bedelini ödemelidir.
Hukuki Görüş;
Mesken ve işyeri gibi taşınmaz malların kullanılabilmesi için bağımsız bölümün aboneliklerinin kullanıcı adına olması gerekmektedir.
Aboneliği kiracının kendi üzerine alması, borcun ödenmemesi gibi durumlarda taşınmazın sahibinin bu aboneliklere ilişkin herhangi bir sorumluluğu kalmamaktadır. Elektrik, su, doğalgaz gibi abonelikler kiracı üzerine ise kiracının ödemeden gitmesi durumunda borç yine kiracının kendisinden tahsil edilecektir.
Buna karşın kiracı abone olmamış ve abone olmadan evden çıkmış ise kiracı usulsüz elektrik kullanmakta olup, ev sahibi bu hususta çıkan kiracı aleyhine icra veya alacak davası yollarına başvurulabilecektir.
Kiracı, kiracı olarak oturduğu dönemde kullandığı elektrik bedelini ödediğini ispatlayamadığı takdirde; elektrik tükettiğini kabul ettiğine ve abone olmadan elektrik tükettiği hususu sabit olduğuna göre kullandığı elektriğin bedelini ödemek zorunda kalacaktır.
Kiracının tahliye taahhüdü sözleşmelerine aykırı davranması nedeniyle uğranılan zararın giderimi ve vekaletsiz tasarruf hükümlerince kiracıya ait elektrik ve su paralarının ödetilmesinden doğan alacaklara ilişkin davanın zamanaşımı (10) yıldır.