Tüketici Mahkemesine gitmeden önce Arabuluculuk şartı nasıl yerine getiriliyor ?
Video Deşifresi;
Sefa KABAALİOĞLU;
Şevda Hanım, 66.000.TL’nın üzerinde tüketici mahkemesine gitmeden evvel arabuluculuk müessesesi hakkında bize bilgi verir misiniz? Yani tüketici arabulucu dediği zaman bu arabulucu nerede bulunur, nereye gideceğim, nasıl müracaat edeceğim diyor. Bizzat ta yer vererek. Yani işte adliyenin içinde şurada şu büro vardır şeklinde bize bu konuda tüketicilerimizi bilgilendirir misiniz? Bu arabuluculuk müessesesi hala bilinmiyor biliyor musunuz Şükran hn? Evet, çok yenide ondan,
Avukat Şevda ŞENSOY;
Yani aslında şunu söyleyeyim yine ilk başta öncelikle muhalefet şerhimi gene koyarak biz tüketici hukukunda arabuluculuğa hep başından beri karşı çıktık. Hala karşıyız. Tüketici hukuku arabuluculuğa uygun bir hukuk dalı değil esasında. İş hukuku da değil örneğin ama bizde nedense ilk önce bunlara geldi. Neden olduğunu da biliyoruz. Yargının yetemediği yerde biz o şeyi işte arabuluculukla rahatlatmaya çalışıyoruz. Mahkemeleri rahatlatmaya çalışıyoruz. Oysaki ben rahatlattığımızı değil tam tersine tüketici ve işçiyi daha kaotik daha kandırılabileceği bir sürece soktuğumuzu düşünüyorum. Bizzatta yaptım yani. Özellikle tüketici uyuşmazlıklarında arabuluculuğa karşı olduğum halde tüketici uyuşmazlıklarında arabuluculuğu görmek için bir süredir yapıyordum. Yani kapattım artık çünkü zaten görmek için yapmıştım. Yürümediğini de bizzatta gördüm çünkü orada taraflar eşit değiller ve eşit olmayan taraflar arasında bir tarafta yine avukatı olmayan bir tüketici, öbür tarafta profesyonel satıcı sağlayıcı ekonomik güçler denk değil, bilgi denk değil. Hiçbir şeyde denklik yok. Yani arabuluculuk dediğiniz şey. Oysaki dünyada aslında bir çeşit müzakeredir. Sadece arabulucu o müzakereyi kolaylaştırıcıdır, yani karar verici değildir. Çünkü tahkim gibi değil, arabuluculuk taraflar karar verir. Arabulucu sadece süreci kolaylaştırır, onların görüşmesini kolaylaştırmaya, birbirlerine doğru düzgün bir üslupla davranmalarını sağlamaya, bir noktada uzlaşmalarını sağlamaya yönelik bir çeşit faaliyet yürütür. Ama karar vermez normalde. Ama biz de giderek karar vermeye de evrilen bir eğilim görüyoruz. Bu zaten arabuluculuk değil Esasında buna o zaman başka bir şey dememiz lazım. Yargıyı özelleştiriyoruz adeta. Yani buna da başından beri tüketici dernekleriyle beraber karşı çıktık ama maalesef ki kabul edildi. Şimdi sizin sorunuza gelecek olursam tüketici dava şartı arabuluculuk oldu. Yani burada artık ihtiyari isteğe bağlı değil. Zorunlu arabuluculuk. Eğer hakem heyeti sınırını aşıyorsa bunu özellikle vurgulayalım, hakem heyeti sınırına kadar arabuluculuk şartı yok. Ama eğer siz 66.000 lirayı aşan bir uyuşmazlığınız var ve mahkemeye gitmeniz gerekiyorsa tüketici mahkemesine başvurmanız gerekiyorsa bu durumda öncelikle arabuluculuk başvurusu yapmanız gerekiyor. Bu başvuruda adliyelerde arabuluculuk büroları var. Hepsinin yerini söyleyemem. Yer söyleyin dediniz ama kartalda C eksi bir de olduğunu söyleyebilirim. Oraya bir dilekçeyle başvurup formunuzu doldurup orada formlarda var. Arabuluculuk başvurusu yapabiliyorsunuz. Dava açamıyorsunuz önce arabuluculuk sürecinin bitmesi lazım. Çünkü mahkemeler o arabuluculuk son tutanağı dediğimiz arabuluculuk sürecinin bittiğine dair tutanağı muhakkak dava dilekçesinin ekinde görmek istiyorlar. Aksi takdirde dava usulden reddedilebilir. Bu nedenle de öncelikle arabuluculuğa başvurulması gerekiyor. Maalesef
Sefa KABAALİOĞLU;
Peki arabuluculuk görüşmeleri ya da oturumları kaç defa oluyor Yani kaç defa taraflar bir araya geliyor ve ondan sonra işte uzlaşılmıştır deniyor ya da rapor düzenleniyor ya da işte taraflar anlaşamamıştır deyip o rapor tutulup artık ondan sonra tüketici mahkemesine gidiliyor. Kaç defa oluyor bu hadise?
Şevda ŞENSOY;
Sayısal sınır yok orada esasında sürece göre arabulucunun belirleyebileceği bir şey bu ama süre sınırı var Sürede şu üç haftalık bir süre içinde aslında başvurudan itibaren artı bir hafta yani maksimum da bir hafta uzatılabilir. Dolayısıyla aslında o sürecin dört hafta içinde tamamlanmış olması gerekiyor. Burada sayı önemli değil, bir kere de toplanır, kabul etmiyorum. Tüketici der ki karşı tarafın söylediğini kabul etmiyorum der Arabulucuya, der ki Ben bir daha bunların teklifini kabul etmiyorum. Düzenle biz uzlaşamadık diyorlar. Peki, arabulucuya giderken tüketici bir yargı gideri adı altında bir bedel ödüyor mu? Yoksa bu hususta tüketici hakem heyetlerindeki gibi ücretsiz mi? Yok yine tüketici derneklerinin bastırmasıyla orada. Neyse ki hani bir yol kat edilebildi arabuluculuğu tamamen bertaraf edemedik ama orada şöyle bir şey yapıldı. Arabuluculuk başvurusunda zaten herhangi bir bedel ödemiyorlar o dava açılmış demek anlamına gelmiyor. Zaten o süreçten sonra dava açacaklar ve sonunda normalde anlaşma sağlanırsa arabuluculuk ücreti aslında taraflarca ödenir. Yani zorunlu arabuluculuk için konuşuyorum. Dava şartı arabuluculuk için eğer taraflar anlaşamazlarsa Adalet Bakanlığı tarafından iki saate kadar ücret ödenir. Tüketiciye de şöyle bir istisna getirdiler: Taraflar anlaşsa dahi tüketicinin payına düşen kısımdan tüketiciyi sorumlu tutmuyoruz. Kanun gereği tüketici kanununa eklenen hüküm gereği yine Adalet Bakanlığı işte iki saatlik ücreti ödüyor arabulucuya Yani bu da ücretsiz yapılıyor
